Na podstawie art. 48 ust. 7 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2022 r. poz. 1029, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą ooś,

o odstąpieniu od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla zmiany dokumentu pn. „Strategia Rozwoju Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Ełku 2030”.

 

Zgodnie z art. 48 ust. 1 i 2 ustawy ooś, po uzgodnieniu z właściwymi organami ochrony środowiska i organami inspekcji sanitarnej, organ opracowujący projekt dokumentu oraz projekt zmiany takiego dokumentu może odstąpić od przeprowadzenia procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, jeżeli stwierdzi, że realizacja jego postanowień albo jego zmiana nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko, w tym na obszary Natura 2000. W związku z powyższym Prezydent Miasta Ełku wystąpił z wnioskami do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie oraz Warmińsko-Mazurskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego o  odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu aktualizacji „Strategii Rozwoju Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Ełku 2030”.

Warmińsko-Mazurski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w piśmie z dnia 19 maja 2023 r. sygn. ZNS.9022.2.27.2023.AZ oraz Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie w piśmie z dnia 7 czerwca 2023 r. sygn. WOOŚ.411.47.2023.MP, uzgodnili odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla aktualizacji „Strategii Rozwoju Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Ełku 2030”.

 

Strategia Rozwoju Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Ełku 2030 jest dokumentem strategicznym obejmującym swoim zasięgiem przestrzeń dwóch gmin: Miasta Ełk i Gminy Ełk. Jest to strategia rozwoju ponadlokalnego, o której mowa w art. 10g ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40, 572.). MOF Ełku, zgodnie z Planem zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego, jest obszarem funkcjonalnym o znaczeniu regionalnym.

Osiąganiu wizji rozwoju MOF Ełku służą wyznaczone cele strategiczne i cele szczegółowe, wynikające bezpośrednio z wyzwań. Wyróżniono 4 cele strategiczne oraz 14 celów szczegółowych. Struktura hierarchiczna strategii ma swoje rozwinięcie w postaci kierunków działań, które przypisane zostały do poszczególnych celów. Należy przy tym podkreślić, że przedmiotowa strategia co do zasady jest dokumentem ogólnym, analizującym uwarunkowania i szanse rozwoju w odniesieniu do przestrzeni MOF Ełku, wytyczającym główne ramy i kluczowe kierunki działań o pewnym stopniu ogólności.

Aktualizacja Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030 nie powoduje konieczności zmiany wizji, celów i kierunków działań.  Wprowadzone zmiany wynika z chęci ubiegania się o środki finansowe Unii Europejskiej z programu Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur 2021-2027 w ramach Innych Instrumentów Terytorialnych (IIT), o których mowa w art. 36 ustawy z dnia 20 maja 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz. U. z 2022 r., poz. 1079). Warunkiem ubiegania się o skorzystanie z tego narzędzia finansowego na realizację przedsięwzięć rozwojowych jest posiadanie strategii IIT. Strategii IIT można nie sporządzać, jeśli sporządzona jest strategia rozwoju ponadlokalnego, o ile zawiera niezbędne elementy strategii IIT. W związku z tym podjęta została decyzja o dostosowaniu Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030 do wymogów strategii IIT, polegająca w szczególności na:

 

W prognozie oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju MOF Ełku, z 3 listopada 2021 r., dokonano analizy oddziaływania postanowień dokumentu na środowisko. W strategii nie zdiagnozowano bezpośrednio działań, które można zaliczyć do mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko. Wytypowano i szczegółowo przeanalizowano działania, które można w pewnych okolicznościach zakwalifikować do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko oraz takie, które mogą powodować negatywne, choć mniejszej skali oddziaływania na środowisko. W Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030 ujęto również działania, których realizacja pozytywnie wpłynie na środowisko. Wybrane działania charakteryzować się będą różnym rodzajem oddziaływań oraz różną skalą oddziaływań.

Wprowadzone w strategii nowe zapisy nie ustalają ram dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących oddziaływać na środowisko. Pierwotna wizja, cele i kierunki rozwoju oraz katalog przedsięwzięć strategicznych, zaprezentowane i przeanalizowane w prognozie oddziaływania na środowisko, nie ulegają zmianie w wyniku aktualizacji Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030.

 

Strategia Rozwoju MOF Ełku 2030 zbudowana została w oparciu o wytyczne polityki rozwoju regionalnego, płynące bezpośrednio z założeń Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 roku) oraz Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030. Strategia Rozwoju MOF Ełku 2030 jest spójna jest ze strategią rozwoju „Warmińsko Mazurskie 2030. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego”. Aktualizacja strategii umożliwi skorzystanie z instrumentu finansowego IIT w ramach programu Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur 2021-2027, wspierając przez to realizację strategii rozwoju województwa. Działania finansowane z FEWiM 2021-2027 muszą być bowiem ściśle powiązane z kierunkami rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego.

 

W dokumencie podkreśla się, że kwestie ochrony środowiska oraz zachowania przyrody stanowią jeden z głównym priorytetów Unii Europejskiej. Zauważa się, że podyktowane są one zjawiskami o wymiarze globalnym, m.in. zmianami klimatu oraz rosnącym zanieczyszczeniem środowiska. Priorytetem Unii Europejskiej jest m.in. przekształcenie Europy w kontynent neutralny dla klimatu oraz ochrona środowiska naturalnego.

Wizja rozwoju MOF Ełku wskazuje, że to obszar zrównoważonego rozwoju, w którym uwzględnia się potrzeby środowiskowe, dążąc do poprawy stanu środowiska naturalnego. Zagadnienia związane z ochroną środowiska i przyrody ujęte zostały w trzecim celu strategicznym pod nazwą „Poprawa stanu środowiska”. W strategii podkreślono, że ochrona środowiska jest jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed MOF Ełku ze względu na kluczowe znaczenie dla jakości życia mieszkańców oraz atrakcyjności obszaru (w tym turystycznej i inwestycyjnej). Szczególne znaczenie ma poprawa stanu oraz ochrona zasobów wód powierzchniowych i powietrza.

Aktualizacja Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030 nie powoduje zmian zapisów dokumentu odnośnie kwestii środowiskowych. Cele, kierunki działań i przedsięwzięcia rozwojowe, w tym w sferze środowiskowej, nie ulegają zmianie.

 

Kwestie ochrony środowiska dotyczą wielu sfer polityki rozwoju poruszanych przez strategię. W dokumencie szczególny wymiar problemów środowiskowych związany jest z jakością powietrza i wód powierzchniowych. Aktualizacja Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030 nie jest powiązana z problemami dot. ochrony środowiska, w związku z czym nie wprowadza zmian w tym aspekcie w treści dokumentu.

 

 

Rodzaj i skala oddziaływania na środowisko w odniesieniu do poszczególnych zadań strategii zostały szczegółowo zaprezentowane w prognozie oddziaływania na środowisko. Aktualizacja nie powoduje zmian w planie strategicznym będącym przedmiotem wyżej wspomnianej analizy oddziaływania na środowisko. Wprowadzone w ramach aktualizacji strategii zmiany nie powodują prawdopodobieństwa wystąpienia oddziaływań na środowisko. Stwarzają jedynie formalne ramy dla możliwości skorzystania z jednego ze źródeł finansowania działań rozwojowych jakim są Inne Instrumenty Terytorialne w ramach programu Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur 2021-2027.

 

W prognozie oddziaływania na środowisko wskazano, że ryzyko skumulowanych oddziaływań na środowisko może być związane z prowadzonymi procesami inwestycyjnymi. Zmiany wynikające z aktualizacji Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030 nie dotyczą działań inwestycyjnych, przez co nie powodują prawdopodobieństwa wystąpienia oddziaływań skumulowanych.

Ze względu na lokalny charakter strategii oraz koncentrację działań w przestrzeni zurbanizowanej nie przewiduje się oddziaływań transgranicznych na środowisko, także ze względu na znaczne oddalenie MOF Ełku od granic kraju.

 

W prognozie oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju MOF Ełku 2030 zdiagnozowano prawdopodobieństwa występowania ryzyka dla zdrowia ludzi lub zagrożenia dla środowiska, określonych minimum jako umiarkowane w odniesieniu do oddziaływania na powierzchnię ziemi, na wody powierzchniowe i podziemne, powietrze, bioróżnorodność oraz w przypadku hałasu. Oddziaływania te związane są z prowadzeniem inwestycji.

Zmiany wprowadzane w ramach aktualizacji strategii mają charakter nieinwestycyjny. Nie powodują prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi lub zagrożenia dla środowiska.

 

 

Jak wskazano w prognozie oddziaływania na środowisko, z uwagi na brak sprecyzowania lokalizacji większości zadań ujętych w strategii trudno jednoznacznie wskazać obszary, na których przewiduje się znaczące oddziaływanie. Zasadniczo przyjęto, że przewidywane znaczące oddziaływanie dotyczyć może obszarów szczególnie wrażliwych na zanieczyszczenie lub negatywne zmiany w środowisku. Do tych obszarów należy zaliczyć w pierwszej kolejności:

Jednocześnie stwierdzono, iż stan środowiska na ww. obszarach zasadniczo nie odbiega od stanu dla całego obszaru MOF Ełku. Największy wpływ na środowisko dotyczyć będzie przestrzeni zlokalizowanej w bezpośrednim sąsiedztwie granic obszaru miejskiego Ełku, na terenie gminy wiejskiej Ełk. Jest to związane z prognozowanym rozwojem funkcji gospodarczej przy węźle drogi ekspresowej S61 (przy wschodniej granicy miasta i gminy Ełk).

Aktualizacja Strategii Rozwoju MOF Ełk 2030, mająca co do zasady charakter finansowy, nie wpływa bezpośrednio na obszary o szczególnych właściwościach naturalnych lub posiadające znaczenie dla dziedzictwa kulturowego, wrażliwe na oddziaływania, istniejące przekroczenia standardów jakości środowiska lub intensywne wykorzystywanie terenu.

 

Obszar MOF Ełku charakteryzuje się wysokim na tle kraju udziałem powierzchni obszarów prawnie chronionych w powierzchni ogółem. Należą tu rezerwaty, obszary chronionego krajobrazu oraz obszary Natura 2000, zarówno ptasie, jak też siedliskowe. Stan środowiska na ww. obszarach zasadniczo nie odbiega od stanu dla całego obszaru MOF Ełku. Stan środowiska na terenie powierzchniowych form ochrony przyrody, zgodnie z zapisami prognozy oddziaływania na środowisko, charakteryzuje się prawdopodobnie lepszym stanem środowiska w porównaniu do obszarów zurbanizowanych lub terenów intensywnej gospodarki rolnej. Dotyczy to prawdopodobnie dużych obszarowo form ochrony, oddalonych znacznie od teren zurbanizowanych, tras komunikacyjnych, terenów przemysłowych lub intensywnie wykorzystywanych gospodarczo

(np. funkcja rolnicza).

W nieco innej sytuacji mogą być chronione obiekty przyrody żywej lub nieożywionej. Ich lokalizacja w przestrzeni miasta i gminy może mieć znaczenie z punktu widzenia stanu środowiska. Obiekty przyrody ożywionej położone na obszarach miejskich lub sąsiedztwie ruchliwych tras komunikacyjnych mogą być narażone na zanieczyszczenia powietrza lub skutki prowadzonych inwestycji
(np. odwodnienie terenu). Szczególnej ochrony wymagają także obszary i obiekty, które zlokalizowane są obrębie przestrzeni wykorzystywanych turystycznie.

Aktualizacja strategii nie jest związana z formami ochrony przyrody w Miejskim Obszarze Funkcjonalnym Ełku, nie powoduje zmian i oddziaływań w tym zakresie.

Istnieje możliwość zapoznania się z dokumentacją zgromadzoną w sprawie, w tym z uzgodnieniami Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie oraz Warmińsko-Mazurskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, które są do wglądu w siedzibie Urzędu Miasta Ełku – Wydział Strategii i Rozwoju, przy ul. Piłsudskiego 6, pokój 101, w godzinach urzędowania.

Niniejsze obwieszczenie podaje się do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta Ełku (zakładka „Inne ogłoszenia”) http://bip.elk.warmia.mazury.pl/ oraz na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta Ełku przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 6.